مقدمه خشت و آجر در معماري ايران نه بعنوان ذره اي در مقابل کلان معماري نمود دارد، بلكه چون واحدي است كه در معماري مي نشيند، كاملتر بگوييم همچون نت است در ساختمان يك موسيقي سمفونيك، يا همچون كلمه است در شعر، غرض مقايسه شعرو موسيقي با معماري نيست بلكه هدف، نماياندن اهميت يك عنصر است در معماري. بناهاي عهد سلجوقي نيز روشنگر اين موضوع است كه برآورد كليه مسائل سازه اي، از قبيل نيروهاي كششي، فشاري و حتي برشي با چنان دقتي انجام گرفته كه انتقال .